Nieznani w Polsce, znani za granicą. O wybitnych Polakach, o których się nie mówi

Data publikacji: 29.09.2022 12:38
Ostatnia aktualizacja: 30.09.2022 21:09
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Antoni "Antoine" Cierplikowski, zwany Antoine'em z Sieradza, przy pracy
Antoni "Antoine" Cierplikowski, zwany Antoine'em z Sieradza, przy pracy, Autor - Narodowe Archiwum Cyfrowe
Co łączy kompozytorkę Teklę Bądarzewską, Antoine'a z Sieradza, zwanego "królem fryzjerów", Adę Sari i Antoniego Patka - producenta słynnych zegarków, pochodzącego z Piask na Lubelszczyźnie? Stali się oni rozpoznawalni na całym świecie, jednak w Polsce nie mówi się o nich dużo. Dlaczego nie są szerzej znani w naszym kraju?

W przypadku takich "znanych nieznanych" zazwyczaj są oni zapamiętani w lokalnych społecznościach, na przykład w miastach, z których pochodzą.  - Chyba nie doceniamy siebie jako społeczności, czy takich indywidualnych jednostek. Chociaż należy zauważyć, że przecież Tekla Bądarzewska nie cieszyła się jako osoba taką sławą, nie była taką celebrytką. Tę sławę przyniosły jej utwory, które pisała - mówi historyk i varsavianista Adrian Sobieszczański. To są też oczywiście takie tematy, które dotyczą poszczególnych osób i zainteresowań. Ale są też Polacy, którzy dali podstawy czemuś, z czego korzystamy na co dzień. Chociażby w Warszawie Stefan Bryła, poseł i pionier spawalnictwa. Przecież ze spawanych elementów korzystamy na co dzień wszyscy - dodaje.

Polskie zegarki na rękach światowych przywódców

Zdaniem gościa Programu 1 Polskiego Radia najbardziej zapomnianym przypadkiem znanego Polaka, o którego zasługach nie mówi się powszechnie w naszym kraju, jest Antoni Patek. Założona przez niego firma Patek produkuje jedne z najdroższych zegarków na świecie. - Antoni Patek wywędrował z Lubelszczyzny do Szwajcarii. Tam na początku kupował podzespoły zegarków, a później produkował własne zegarki, zresztą w pięknych oprawach, pięknych kopertach. Jedne z pierwszych zegarków na rękę to przecież wymysł Antoniego Patka. Jego zegarki miała królowa Wiktoria, książę Albert, ale też Józef Stalin, papież Pius IX oraz współcześni aktorzy i celebryci - opowiada Adrian Sobieszczański.

Czytaj również:

Królowie kuśnierzy i fryzjerów

Innym przykładem Polaków, których osiągnięcia nie są tak znane, jest też Maksymilian Apfelbaum. - Dzisiaj wszyscy kojarzą, jeśli mówimy o kuśnierzach przedwojennych, takiego Arpada Chowańczaka. Tymczasem Maksymilian Apfelbaum to był taki autentyczny król kuśnierzy, który mimo tego, że miał pochodzenie żydowskie, przeżył wojnę i wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Tam założył gigantyczną firmę, funkcjonującą do dnia dzisiejszego pod nazwą Maksymilian, robiącą właśnie futra - opowiada Adrian Sobieszczański. - Kiedy pojechał do Stanów Zjednoczonych, to u nas futra były czymś praktycznym. A tam futra były oznaką bogactwa. Na przykład takie sławy jak Jackie Kennedy ubierały się w te futra od firmy Maksymilian, która do dziś istnieje w Nowym Jorku i ma swoje sklepy przy głównych ulicach - dodaje historyk.

Mówiąc o "zapomnianych władcach" warto znać również historię Antoine'a z Sieradza. Zyskał on miano "króla fryzjerów" i "fryzjera królów". - To jest niesamowita historia. Facet wyjeżdża z Sieradza. Na początku do Łodzi, bo tam zresztą uczył się fryzjerstwa u swojego wuja, a później jest wielka światowa kariera, jest Paryż, jest Nowy Jork. To on wylansował w ogóle fryzurę "na chłopczycę", czyli właśnie ta damska fryzura, która w latach 20. podbija Europę i Stany Zjednoczone. (...) Antoni z Sieradza i Coco Chanel to są osoby, które wpłynęły na wygląd kobiet w XX wieku, więc to jest coś niesamowitego - mówi Adrian Sobieszczański.

POSŁUCHAJ

09:49

Nieznani w Polsce, znani za granicą. O wybitnych Polakach, o których się nie mówi (Cztery pory roku/Jedynka)

Tytuł audycji: Cztery pory roku

Prowadził: Roman Czejarek

Gość: Adrian Sobieszczański (historyk, varsavianista)

Data emisji: 29.09.2022 r.

Godzina emisji: 11.17

qch/kor

Sygnały dnia
Sygnały dnia
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.