Prof. Andrzej Grodek - patron Szkoły Głównej Handlowej w 2024 roku

Na ratunek bibliotece

Prof. Wojciech Morawski z Katedry Historii Gospodarczej i Społecznej SGH wskazuje na trzy główne zasługi prof. Andrzeja Grodka. Pierwszą z nich jest ocalenie uczelnianej biblioteki. Istnieje ona od 1930 r., jest obecnie największą biblioteką ekonomiczną w Polsce. Posiada w swoich zbiorach ok. 1 mln woluminów książek i czasopism.

- Biblioteka SGH, która znajdowała się wówczas w tym samym miejscu co dziś, w trakcie powstania znalazła się na pierwszej linii frontu. (...) Prof. Grodek przez długi czas grał na zwłokę; nie poszedł stąd, występował służbowo w hełmie strażaka. Po powstaniu też nie dał się ewakuować z Warszawy. Kiedy Niemcy przyszli z rozkazem spalenia zawartości biblioteki, pokazał te elementy zbiorów, które są niemieckie. Przekonał oficera, że to pomnik kultury niemieckiej na wschodzie - opowiada gość "Eureki" i dodaje, że dzięki temu biblioteka SGH ocalała jako jedna z niewielu w Warszawie.

Również po II wojnie światowej prof. Grodek kontynuował działania na rzecz ochrony biblioteki. Dzięki jego pracy SGH otworzyła się na studentów już w 1945 roku. Za jego pracę na rzecz odtworzenia struktur uczelni i ochrony biblioteki podczas wojny, w 1947 r. powierzono mu funkcję rektora uniwersytetu.

Zobacz też: 

Przywrócenie akademickiego charakteru uczelni

W 1955 roku prof. Andrzej Grodek ponownie został rektorem SGH. Rozpoczął wtedy usuwanie ideologicznych wpływów z terenu uczelni. Przywrócił także akademicki charakter uzyskiwanemu tam wykształceniu. To druga zasługa, którą wymienia prof. Morawski. - Stalinizm polegał m.in. na takim haśle, że trzeba te przedmioty ściśle powiązać z praktyką. (...) Nie na tym polega jednak wyższe kształcenie ekonomistów - wyjaśnia naukowiec.

Jako trzecią zasługę rozmówca Jakuba Domoradzkiego wymienia utworzenie szkoły historii gospodarczej na SGH. - Prof. Grodek w historii gospodarczej zajął się XIX wiekiem, czego nikt przed nim nie robił. Jego uczniowie, czyli prof. Zbigniew Landau i prof. Jerzy Tomaszewski, zajęli się okresem międzywojennym, a nasze pokolenie dosyć śmiało wkroczyło na PRL i III RP - wyjaśnia.

Prof. Andrzej Grodek - jeden z pierwszych absolwentów SGH

Dr Jerzy Łazor z Katedry Historii Gospodarczej i Społecznej SGH zwraca uwagę, że prof. Grodek był także jednym z pierwszych wychowanków Szkoły Głównej Handlowej. - Obronił jeden z pierwszych doktoratów, przeszedł całą ścieżkę kariery tutaj, i stworzył swoją własną szkołę, co wśród historyków jest rzadką rzeczą - podkreśla.

Głównym obszarem zainteresowań prof. Grodka było pogranicze historii monetarnej i historii myśli ekonomicznej. - Uważał, że badając myśl ekonomiczną, będziemy w stanie dotrzeć do tego, jak funkcjonowała gospodarka, kiedy ta myśl powstawała. Poza tym interesowały go źródła polskiego kapitalizmu i to, skąd wziął się kapitalizm na peryferiach świata. To znowu było jakoś połączone z historią pieniądza, ale badał to do końca życia - wymienia dr Łazor.

Czytaj także:

Rok prof. Andrzeja Grodka na SGH

Zwyczaj wybierania patrona danego roku istnieje na SGH od trzech lat. W czerwcu 2023 r. senat szkoły wyższej podjął decyzję o uhonorowaniu prof. Grodka. Początkiem obchodów było odsłonięcie pomnika naukowca. W planach jest także m.in. seminarium naukowe poświęcone jego dorobkowi naukowemu i działalności społecznej.

W ramach obchodów Bibliotece SGH nadano imię prof. Andrzeja Grodka - by docenić to, że dzięki jego "heroicznej postawie" księgozbiór szkoły ocalał w trakcie wojny. Przy ratowaniu zbiorów profesor współpracował z byłym wicedyrektorem Biblioteki Narodowej, Józefem Gryczem.

- Taką kulminacją obchodów będzie zapewne Święto SGH; ono odbywa się w tym roku 13 czerwca. Spodziewamy się obchodzić ten Rok Grodka wspólnie z Biblioteką Narodową - mówi Mariusz Sielski, rzecznik uniwersytetu, i dodaje, że w planach jest również m.in. wydanie nowej biografii historyka.

Ponadto w audycji: 

Opakowania do żywności nie muszą być wykonane z zanieczyszczających planetę tworzyw sztucznych. Mogą być biodegradowalne, kompostowalne i... jadalne. Nad ich wytwarzaniem pracują naukowcy ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Gościem audycji była pani prof. Sabina Galus.

qch/kor-wm